Stapel op vee

Expositie Stapel op vee

2 april t/m 23 juli 2017 Museum Mohlmann, Westersingel 102-104 Appingedam

Het hedendaags veestuk

‘Het vee in de wei, het pluimvee op de boerderij; sinds de mens zich vestigde, maakt het vee een onmisbaar deel uit van zijn bestaan…’ Wie deze zin nog eens goed leest, zal zijn hoofd schudden: wat een arrogantie! De mens die het verkiest zich te vestigen… alsof hij op een gegeven moment die beslissing nam. Lariekoek! Maar liefst 2,5 miljoen jaar holde hij achter het wild aan voordat hij – en dat is pas een dikke 10 duizend jaar geleden – een klein deel daarvan wist te domesticeren. Pas toen, en niet eerder, kón hij zich vestigen, dankzij dit getemde wild, dat zich liet domesticeren en dat sindsdien vee mag heten. Juist en alleen dankzij dat vee konden we sindsdien een enorme culturele en kunstzinnige sprong voorwaarts maken. Met het vee, begint onze beschaving.

Domesticatie voor veel dieren vindt plaats in het Midden Oosten; ruwweg het gebied van Turkije tot Iran. Daar ontstaan de eerste steden, de eerste grootschalig geïntegreerde kunstuitingen, waarin ook vee een plek toebedeeld krijgt, vaak geportretteerd als buit of bezit. In onze Lage Landen wordt dan nog volop gejaagd en verzameld. Van vee is nog geen sprake laat staan van kunst.

Hier duikt het vee in kunstuitingen pas rond het jaar 1000 op, als christelijk bijgoed in kerk en foliant. Na de Renaissance verandert dat snel en hier wordt in de 17e eeuw het veestuk zelfs een specialisme (en daarmee ook een uiting van nuchter realisme die in de rest van Europa vrijwel niet in die mate is terug te vinden). De kunstenaars blijven vervolgens nog vrij lang stapel op vee, maar halverwege de vorige eeuw is dat echt voorbij. Vee is in veler ogen hooguit koektrommelkunst.

De hedendaagse kunstenaar heeft het vee echter weer ‘herontdekt’, nadat het in de jaren na WO-II als ouderwets wat weggewuifd. Nu ‘mag’ het weer. En er zijn daarbij zijn twee artistieke benaderingswijzen van het vee te onderscheiden. De eerste toont het vee in zijn natuurlijke omgeving (stal of weide) en de tweede beeldt het dier als opzichzelfstaand af, of zoomt nog verder op het dier in, om zo een interessante compositie in het beeldvlak te krijgen. Vee wordt niet zozeer meer verbeeld uit anatomische interesse, of als symbool, of in een romantisch landschappelijke setting, maar vooral ook als individu: het is dié koe, veel meer dan een koe.

Bij elkaar gaven 69 kunstenaars van naam en faam knorrend gehoor aan de loeiende oproep tot een veebijdrage. Ze getuigen daarvan met zo’n 400 werken in het sfeervolle museum dat uiteindelijk toch gehuisvest is in de voormalige… boerderij De Muzeheerd! Boeren, burgers en buitenlui zijn allemaal van harte welkom!

Deelnemende kunstenaars

Christiaan Afman, Erik van de Beek, Dina Belga, Kees Blom, Dinie Boogaart, Marianne Bijker, Paul Boswijk, Loes Botman, Diane Brodie, Karel Buskes, Epko Cordèl, Bert Denneman, Joost Doornik, Piet Eggen, Frâns Faber, Magda Francot, Flip Gaasendam, Haije Gemser, Joggem de Graaf, Harmke Haanstra, Jaap Hartman, Christa Hoek, Martin Horneman, Renée Marcus Janssen, Lammert Joustra, Romee Kanis, Jacqueline Kasemier, Lieuwe Kingma, Jannes Kleiker, Jannes Koetsier, Corry Kooy, Marjolijn Kruijt, Jan van Loon, Frits Jan Maas, Andrijana Martinovic, Clary Mastenbroek, Harry Meerveld, Yvonne Melchers, Rob Møhlmann, Tineke Nusink, Theo Onnes, Pieter Pander, Drago Pecenica, Jantina Peperkamp, Rein Pol, Hinke Posthuma, Grietje Postma, Huib Rademakers, Gezien van de Riet, Robin d’Arcy Shillcock, Hilda Snoeijer, Ronald Soeliman, Ruud Spil, Marianne Stam, Ton van Steenbergen, Edith Stoel, Patricia Suer, Kees Thijn, René Tweehuysen, Ed Ubels, Van der Vegt, Ruud Verkerk, Wout Wachtmeester, Aly van der Wal, Zwaantje Weishaupt, Hiske Wiersma, Jittie Wildeman, Marijke ten Wolde, Hilde Wolters, Fiona Zondervan

Bij deze tentoonstelling verschijnt het boek ‘Stapel op vee – het hedendaagse veestuk’. Het is 192 pagina’s dik, uitgevoerd in full-color en met harde kaft. Het kent twee delen. In het eerste deel worden op luchtige wijze, en zeer rijk geïllustreerd, wat schetsen gegeven over het ontstaan van vee en zijn verschijning in de kunst. Ook het ‘Kerststalvee’ komt aan de orde, alsmede herders en hun kuddes. Het tweede deel is onderverdeeld in de ca. 15 soorten die we hier in West Europa als vee onderscheiden. Na een introductie van elk dier, vindt men bij elke soort, de werken van de kunstenaars die dat dier verbeeld hebben. Daarbij zit telkens een persoonlijk noot over dat verbeelde dier. Van alle kunstenaars zijn op deze wijze 2 werken opgenomen.

Bron: www.museummohlmann.nl